دستگیری این پناهجویان تنها ساعاتی پس از نهایی شدن توافق بین اتحادیه اروپا و آنکارا برای نگهداری پناهجویان در خاک ترکیه انجام شد.
بر اساس بیانیه روز جمعه ارتش ترکیه، هزار و ۷۳۴ پناهجو و ۱۶ قاچاقچی انسان در مناطق مختلف شهر ساحلی «دیکیلی» در استان ازمیر دستگیر شدند. در این عملیات گارد ساحلی، نیروی دریایی و پلیس با پشتیبانی بالگردهای ارتش شرکت داشتند.
بر اساس اظهارات مقامات محلی تمامی پناهجویان برای بازجویی اولیه و مشخص شدن هویت و ملیت آنها به یک مجتمع ورزشی در این شهر منتقل شدند. این پناهجویان قصد رفتن به جزیره «لسبوس» یونان را که در نزدیکی شهر ساحلی دیکیلی ترکیه است، داشتند.
ترکیه و اتحادیه اروپا روز جمعه در یک مذاکره نفس گیر به توافق رسیدند. براساس این توافقنامه آنکارا متعهد شد تا تمامی پناهجویانی را که در خاک یونان مستقر هستند به ترکیه بازگرداند و در مقابل اتحادیه اروپا پناهجویان را بطور مستقیم از ترکیه خواهد پذیرفت.
این توافق شامل حال پناهجویانی خواهد شد که از تاریخ ۲۰ مارس وارد خاک یونان شده اند و در مقابل اتحادیه اروپا از چهارم آوریل پذیرش پناهجویان از ترکیه را آغاز خواهد کرد.
برغم اینکه احمد داوود اوغلو، نخست وزیر ترکیه هدف از این توافق را انسان دوستانه دانست، اما امضای این توافقنامه برای آنکارا منابع مالی نیز همراه خواهد داشت. بر این اساس، ترکیه برای میزبانی و ایجاد تسهیلات بمنظور نگهداری از پناهجویان، سه میلیارد یورو تا پایان سال ۲۰۱۸ دریافت خواهد کرد.
منتقدان براین باورند آنکارا با استفاده از بحران پناهجویان در خاک اروپا، نه تنها پول بدست می آورد، بلکه به این وسیله مذاکرات جدیدی را برای عضویت دراتحادیه اروپا و ایجاد تسهیلات برای ارائه ویزا به اتباع این کشور را در منطقه شینگن نیز دنبال می کند.
واکنش‎ ها به توافق
توافق بین ترکیه و اتحادیه اروپا با واکنش های متعددی بویژه از سوی سازمان های حقوق بشری و امداد رسان درباره قانونی و اجرایی بودن آن روبرو شد.
آژانس امداد رسان سازمان ملل متحد در بیانیه ای ضمن حمایت از این توافقنامه، شفاف بودن نحوه اجرای آن را زیر سوال برد.
در بیانیه این آژانس آمده است: «چگونگی اجرای این طرح جای سوال دارد. این طرح در نهایت باید بگونه ای اجرا شود که نیاز همه پناهجویانی که از جنگ و اعدام فرار کرده اند، برآورده شود. پناهجویان نیاز به حمایت دارند.»
صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد «یونیسف» نیز درباره سرنوشت کودکان پناهجو ابراز نگرانی کرد. این نهاد وابسته به سازمان ملل اعلام کرد بازگرداندن کودکان و آینده نامطمئن در ترکیه ممکن است برای آنها تاثیرات مخربی به همراه داشته باشد.
سازمان «نجات کودکان» از توافق حاصل شده بین ترکیه و اتحادیه «عمیقا ابراز ناامیدی» کرد و گفت این مردم هستند که نیاز به مراقبت دارند و نه مرزهای کشورها.
در بیانیه این سازمان آمده است: «این توافق باعث افزایش ناامیدی هزاران پناهجویی خواهد شد که در سرما، گل و لای سرگردان هستند و منتظر دریافت خبرهای خوب از بروکسل هستند.»
موسسه خیریه انگلیسی «آکسفام» ضمن محکوم کردن این توافقنامه گفت این توافقنامه بی احترامی به قوانین بین المللی و اتحادیه اروپا است. این موسسه این توافقنامه را معامله انسانیت برای دست یابی به اهداف سیاسی عنوان کرد.
جنگ و درگیری در مناطقی از خاورمیانه و شمال آفریقا باعث شد تا در سال ۲۰۱۵ بیش از یک میلیون پناهجو وارد خاک اروپا شوند. این بحران بزرگترین بحران پناهجویان بعد از جنگ جهانی دوم در اروپا می باشد.

آرماگدون